Valgevaar is een risico voor het thuis kunnen blijven wonen. Vallen is een risico wat vele ouderen lopen. 33 % van de ouderen boven de 65 jaar valt jaarlijks 1 keer. Naarmate ouderen ouder worden wordt het risico steeds groter. Meer dan 50 % van de ouderen boven de 80 jaar valt jaarlijks 2x. Ruwweg is in 10% van de gevallen er ernstig letsel zoals een hoofdwond, gebroken heup of zelfs overlijden. De hoofdreden voor opnamen in een verpleeghuis is vallen. Een veel voorkomende botbreuk ten gevolge van vallen is het breken van een heup. Het revalidatietraject kan langdurig zijn. Voorkomen is beter dan genezen.

Valgevaar bij ouderen inschatten

 

Als ouderen langer thuis blijven wonen zal het vallen een nog groter factor van aandacht worden dan dat het nu al is. Maar wat kun je zelf doen om meer grip te krijgen op het vallen. Hoe kun je bepalen of iemand valgevaarlijk is ? Hieronder staat een lijst met aandachtspunten die gebruikt kunnen worden om in te schatten of iemand valgevaarlijk is. Daarna staan er tips genoemd om iets aan het valgevaar te doen. Bijvoorbeeld het laten plaatsen van een traplift in huis.

 

Belangrijkste indicatoren voor bepaling valgevaar

 

Is de oudere afgelopen jaar al een keer gevallen ?

Is er sprake van angst om te vallen?

Kan iemand moeilijk lopen of maakt iemand gebruik van een hulpmiddel ?,

Kan iemand slecht zien?.

 

Oorzaken valgevaar

 

Oorzaken van vallen kunnen worden ingedeeld in omgevingsaspecten en aspecten die gerelateerd zijn aan fysiologische veroudering.

 

Omgevingsaspecten:

 

  • Trappen (denk aan een steile trap met bochten).
  • Gladde/onveilige vloer
  • Slechte verlichting

 

Aspecten die te maken hebben met fysiologische veroudering:

 

  • Een dalende loopsnelheid na de leeftijd van 60 jaar.
  • Vertraagde reactiesnelheid
  • Angst voor vallen
  • Medicatie zoals: Antipsychotica, Antidepressiva, Sedativa, Cardiovasculaire medicatie (zoals Diuretica, Antihypertensiva, Beta en alfa blokkers), Anti epileptica, Anti parkinson medicatie, Anti diabetica, Morfine, Anti duizeligheidsmedicatie, Anti histamine
  • Ziektes, met name cardiovasculaire aandoeningen
  • Visus/gehoor dat achteruit gaat
  • Mobiliteitsstoornissen Bewegingsapparaat door met name Artrose en Osteoperose
  • Mobiliteitsstoornissen Neurologisch zoals Tia, CVA, Polyneuropatie, Wervelkanaal stenose, Parkinsonisme en Duizeligheid
  • Cognitie, dubbeltaken, praten en lopen tegelijkertijd gaat bijvoorbeeld moeizaam

Wat kun je doen ter voorkoming van vallen.

 

  1. Mobiliteitsstoornissen zijn een belangrijke factor bij vallen. Wat je hieraan kunt doen is het volgen van een oefenprogramma van de fysiotherapeut. Vaak wordt in de oefenprogramma’s aandacht besteed aan kracht, balans, conditietraining, souplesse, behendigheid , tempo en verlaging van valangst, juist schoeisel en de juiste hulpmiddelen zoals bijvoorbeeld een rollator.
  2. Wees bewust van het effect van medicatie en ga geen gevaarlijke dingen doen, zoals het staan op krukjes om de gordijnen op te hangen, als u weet dat de medicatie zijn werk doet.
  3. Voor de omgevingsfactoren geldt: probeer daar de omgeving aan te passen waar het nodig en mogelijk is.  Enkele eenvoudige vaak vergeten hulpmiddelen zijn goede schoenen, een juiste bril en een rollator. En pas de inrichting van het huis aan zodat er geen gevaarlijke matjes zijn waarover gestruikeld kan worden en dat er geen kabels door het huis lopen waarover gestruikeld kan worden.
  4. Een belangrijke keuze is de keuze voor het type huis. Trappen zijn voor ouderen gevaarlijk. Kies op tijd bijvoorbeeld voor een traplift of kies op tijd voor een woonvorm waarbij geen trap nodig is.

Schakel deskundigen in. Een ergotherapeut die gespecialiseerd in ouderenzorg kan met een paar kleine tips vaak veel betekenen voor het langer veilig thuis blijven wonen.